Vanillekipferl en heel veel kerstkoekjes

Op de grens met 2023 toch nog een nieuw post. 

Ik deed het dit jaar weer; kerstkoekjes bakken voor alle (schone) broers&zussen. Ik mopperde wel wat bij het uitrollen van het deeg voor de Aachener printen. Dat is echt heel stevig en taai zodat je heel veel kracht moet zetten. Een volgend jaar ga ik denk er maar platte pakketjes van maken zodra ik het deeg gemaakt heb en die in de koelkast laten rusten. Misschien is het deeg nog wat warm en rolt het wat soepeler. En de springerle heb ik niet zo mooi gevormd; het deeg was aan de plakkerige kant. Ik sneed vierkantjes van het deeg. Dit is het resultaat: ongeveer 450 kerstkoekjes.

Ik bakte weer Aachener printen, Rosensterne, gemberkoekjes, springerle en kipferl. Van de kipferl had ik nog geen recept geblogd. Ik zocht eerst op internet naar een aantal recepten om verhoudingen in de diverse recepten naast elkaar te zetten en daar mijn eigen versie uit te halen. De meeste recepten gaan wel uit van 200 gram boter maar de hoeveelheid suiker, bloem, noten en eigeel die daarbij gaan varieert nogal. Ik had een mooi lijstje gemaakt en toen kwam ik eindelijk aan het einde van de kerstallerhande van dit jaar, en toen stond daar ook nog een recept voor kipferl in. Dus die ging ook nog mee in de vergelijking. 

De kipferl gebakken volgens onderstaand recept. 

Kipferl

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis - ongeveer 65 koekjes)

• 200 gram zachte boter
• 75 gram fijne kristalsuiker
• merg uit 1 vanillestokje *)
• 3 eidooiers *)
• 100 gram gemalen hazelnoten *)
• 50 gram maizena
• 200 gram bloem
• snuf zout
• 20 gram poedersuiker
• 3 zakjes vanillesuiker

Meng de zachte boter met de suiker en de vanille tot een romig mengsel. Meng er de eidooiers door. 

Doe hazelnootmeel, maizena, bloem en zout erbij en gebruik een mixer met kneedhaken om te mengen. 

Vorm het deeg tot een schijf en laat minstens een uur rusten in de koelkast. 

Bekleed een bakplaat met bakpapier. 

Verdeel het deeg (met de weegschaal) in porties van 50 gram. Verdeel elke stukje (op het oog) in 5 stukjes. Vorm een balletje, dan een worstje en buig dit in een maantje, terwijl je puntjes iets fijnknijpt. Leg elke kipferl op de bakplaat. Ik moest tussentijds mijn handen wassen omdat het deeg plakkerig werd en dat aan mijn handen bleef plakken waardoor de worstjes kapotrolden. Zet ergens halverwege het vormen van de koekjes de oven aan op 175C. 

Bak de kipferl in 10-12 minuten gaar. Ze horen niet bruin te worden. 

Meng ondertussen de poedersuiker met de vanillesuiker in een diep bord. 

Laat de kipferl een paar minuten afkoelen op de bakplaat en rol ze dan voorzichtig door de vanillesuiker. Laat verder afkoelen op een roosteer. 

*) gooi het stokje niet weg. Stop het in een pot suiker om deze een vanillesmaakje te geven.

*) gebruik de eiwitten voor de Rosensterne

*) de Lidl in Nederland heeft soms fijngemalen hazelnoten (dus hazelnotenmeel). Nu waren er alleen stukjes die ik zelf verder fijner maalde. De Lidl in Duitsland heeft volgens mij wel standaard fijngemalen hazelnoot. 

Chocoladecake met halva en walnoten

Voor de laatste lekkersvanthuis-bij-ons-thuis bladerde ik weer door de kookboeken van Ottolenghi. Als toetje besloot ik me te baseren op de cake met halva en walnoten uit Plenty More. Uiteindelijk werd het voor die avond een cake met blauwe bessen, abrikozen en amandelschaafsel omdat ik ineens heel veel fruit had. Omdat ik toch de halva wilde proberen werd de cake een weekendbaksel. 

Maar wat is halva? Kort gezegd zoetigheid uit het Midden-Oosten en verdere oosten. Grofweg zijn er 2 soorten: gemaakt met tarwe (griesmeel) of gemaakt met gemalen noten/zaden (vaak sesamzaad). Dat wordt gemengd met suikersiroop. Het precieze proces varieert, maar er moet altijd flink geroerd worden. Dat is de reden dat ik de halva bij de Turkse winkel kocht. De halva die je in dit recept gebruikt is gemaakt van sesam. Je kunt kiezen voor naturel maar er bestaat ook halva met bijvoorbeeld pistachenoten of chocolade. Ik maakte zelf ooit een keer een halva met griesmeel. Dat levert toch wel een ander resultaat op en zou ik niet in dit recept gebruiken. Ook dit zoets op basis van cashewnoten lijkt mij een soort halva. 

Chocoladecake met halva en walnoten

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis - bakvorm van ± 15 bij 25 centimeter)

• 30 gram boter
• 50 gram walnoten, fijngehakt
• 25 gram bruine basterdsuiker
• 3 eieren 
• 125 gram suiker
• 75 gram zonnebloemolie
• 75 gram zachte boter
• 30 gram cacao
• 1 theelepel bakpoeder
• 140 gram bloem
• 100 gram halva (naturel), in stukjes

Smelt de boter en meng met de gehakte walnoten en suiker en zet even apart. 

Klop de eieren met de suiker 5 minuten tot een luchtige, gele massa. Klop beetje voor beetje de olie erdoor. Klop er de zachte boter door. Zeef cacao, bakpoeder en bloem boven de kom en spatel alles door elkaar tot een egaal beslag. 

Verdeel de helft van het beslag over de vorm. Strooi de stukjes halva erover en verdeel de rest van het beslag erover. Bestrooi met de walnoot. 

Bak de cake in ± 40 minuten op 170C.

Red velvet

Ooit blogde ik wel een green velvet cake maar een red velvet cake volgens mij nog niet. Dus daar werd het wel een keer tijd voor. De inspiratie voor de red velvet cake kwam van een nicht die als reactie op het bericht dat GZQ geslaagd was een foto van een stuk red velvet cake stuurde. Tijd voor taart was het dus zeker. Vaste lezers zullen wel weten dat ik niet zo goed ben in het mooi en strak versieren van een cake, dus ik fröbelde een geslaagd-vlaggetje. Dat lukt nog net. 

Gebruik genoeg kleurstof anders krijg je een bruine cake (ook lekker hoor) zoals mij overkwam. 

Red velvet taartje

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis - springvorm van 14 centimeter)

• 2 eieren, gesplitst
• 65 gram zachte boter
• 100 gram suiker
• 75 milliliter yoghurt
• 25 milliliter melk
• 50 milliliter zonnebloemolie
• 1 theelepel vanille-extract
• dieprode kleurstof
• 150 gram bloem
• 20 gram maizena
• 20 gram cacao
• 1/2 theelepel baking soda
• snuf zout
• dieprode kleurstof
• 100 gram witte chocolade
• 125 gram mascarpone
• 75 gram kwark
• 1-2 zakjes vanillesuiker
• 1/2 theelepel vanille-extract

Klem een stuk bakpapier tussen de bodem en rand van de springvorm. 

Klop de eiwitten in een vetvrije kom stijf. Zet even opzij. 

Klop de boter met de eidooiers en suiker tot een romig mengsel. Klop yoghurt, melk, olie, vanille en kleurstof erdoor. Zeef bloem, maizena, cacao, baking soda en zout boven de kom en meng door elkaar. Spatel tot slot het stijfgeklopte eiwit door het beslag. 

Verdeel het beslag over de springvorm en bak de cake op 160C in ± 45 minuten gaar. Laat een kwartiertje ofzo in de vorm afkoelen en daarna op een taartrooster.

Snijd de bovenkant van de cake recht af (eet dit gewoon op, en maak er een toetje mee) en de cake vervolgens horizontaal in 3 lagen. Bewaar de kruimels voor de versiering. 

Breek de chocolade in stukjes, doe in een hittebestendige kom en hang op een pan met daarin een laagje bijna kokend water. Laat de chocolade smelten.

Meng de mascarpone met de kwark, vanillesuiker en vanille-extract. Roer iets minder dan de helft van de gesmolten chocolade erdoor. Leg de onderste cakelaag op een bord, besmeer met de helft van de vulling, leg hierop de middelste cakelaag, besmeer met de rest van de vulling en dek af met de bovenste cakelaag. Verdeel hier de rest van de gesmolten chocolade over. Bestrooi met de rode cakekruimels. 

Flammkuchen met vijg, rauwe ham en rode ui

Ik had zin in iets lekkers bij de lunch. Het liefst iets warms, want het was een beetje druilerig weer. Dat bedacht ik in het begin van de ochtend, dus nog tijd genoeg om deeg voor flammkuchen te maken. Want dat moet een uurtje rijzen. Het recept is voor 1 persoon, maar makkelijk te verdubbelen of naar 3 personen om te zetten. 

Flammkuchen met vijg, rauwe ham en rode ui

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis)

• 125 gram bloem
• 25 gram volkorenmeel
• 2 gram droge gist
• 1/4 theelepel zout
• 90 milliliter lauw water
• 2 eetlepels crème fraîche
• 1 klein teentje knoflook, uit de pers
• 3-4 blaadjes salie, heel fijn gehakt
• zwarte peper
• 1 vijg
• 1/4 rode ui
• 2 plakjes rauwe ham

Eerst een opmerking over het lauwe water. Ik weeg/meet dat af in een pannetje en zet dat dan heel even op het gas terwijl ik mijn vinger in het water houd. Zodra het water lauw begint te worden gaat het gas uit. Voor mij is dat energie-efficienter (en zeker wat water aangaat) dan lauw water uit de kraan te tappen. Maar als je een boiler of qooker hebt, is dat misschien anders. 

Kneed van bloem, volkorenmeel, gist, zout en water in ± 10 minuten een soepel deeg. Dit kan met de hand, met de mixer met deeghaken, in een broodbakmachine (kneedstand; ik bak nooit meer brood in de broodbakmachine maar gebruik 'm wel altijd voor het kneden van brooddeeg). Leg de deegbal in een ingevette kom en dek af met een deksel, vochtige theedoek of folie. Laat een uur rijzen. 

Meng de crème fraîche met de uitgeperste knoflook en fijngehakte salie in een kommetje en maal er flink wat peper bij. Snijd de vijg in plakjes, de rode ui in hele dunne kwartringen en scheur de ham in stukjes.

Zet de oven aan op 220C. Rol het deeg (op een stuk bakpapier of bakfolie) uit tot een dunne lap (2/3 millimeter). Besmeer met de crème fraîche en verdeel vijg, ui en ham erover. Bak de flammkuchen in ± 20 minuten gaar en goudbruin. 

Gember-pindakoeken

Oeps, te dicht tegen elkaar aangelegd. Dus geen ronde koekjes maar een soort vierkante koeken met afgeronde hoeken. Voor de smaak maakt het gelukkig niet uit. Het recept is voor ongeveer 16 koeken. Dat past dus niet echt op 1 bakplaat. Je kunt eventueel de helft van het deeg maken, maar dan heb je maar een half ei nodig. Dus dan moet je even nadenken waar je dat voor gebruikt; ik heb wel een paar tips: door gehakt, om de bovenkant van bladerdeeg mee te bestrijken, in de vulling van een hartige taart of gewoon in een omeletje. Of je vriest de helft van het deeg in en dan ben je een volgende keer snel klaar. Na het afkoelen kun je de koeken ook nog met chocolade bestrijken. Dan krijg je deze chocoladepinda(gember)koeken, waar dit recept stiekem gewoon een kopie van is. Voor door-de-week vond ik ze zo wel goed genoeg.

Gember-pindakoeken 

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis - ± 16 stuks)

• 130 gram boter, in blokjes
• 130 gram witte basterdsuiker
• snuf zout
• 1 ei, losgeklopt
• 240 gram zelfrijzend bakmeel
• 125-150 gram ongezouten pinda's
• 5 gemberbolletjes, fijngehakt

Doe blokjes boter, basterdsuiker en zout in een kom en kneed met je handen door elkaar. Voeg ei toe en kneed door elkaar.
Zeef het bakmeel boven de kom en kneed dat ook door het deeg. Vorm een korte, dikke rol (± 7 centimeter doorsnee) van het deeg en pak in folie of een zakje of in een kom met deksel en zet een uur in de koelkast.
Bekleed de bakplaat met bakpapier of bakfolie.
Snijd het deeg in ± 16 plakjes. Duw niet te hard bij het snijden, want dan duw je de rol plat en krijg je geen ronde koeken. Vorm de plakjes eventueel weer iets bij.
Doe de pinda's en gember op een plat bord en breek zoveel mogelijk hele pinda's in tweeën. Druk elk koekje voorzichtig in de pinda's en gember en leg de koek daarna op de bakplaat.
Bak de koeken op 170C in ± 17 minuten lichtbruin.
Laat afkoelen op een rooster.

Gember-limoencake met witte chocolade

Ooit kocht ik 2,5 kilo witte chocolade callets. Dat was toch iets te optimistisch ingeschat. Een zak met die hoeveelheid pure chocolade, die bak ik er wel binnen de houdbaarheidsdatum door heen. Maar met witte chocolade is dat toch een ander verhaal. Nu ga je niet dood van chocolade die over de datum is, dus ik maak het - met wat meer vaart - wel op. Wel merk ik dat de chocolade minder makkelijk smelt en ook niet zo mooi vloeiend wordt. Om dat een tikje te verhelpen probeerde ik of het zou werken als ik een theelepeltje kokosolie zou toevoegen en ja dat werkte. Alleen de toevoeging van de limoncello deed dat dan weer teniet. Dus nog steeds een beetje korrelig uitziend glazuur. De taart smaakte overigens wel gewoon lekker. 

Gember-limoencake met witte chocolade

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis - springvorm 20 centimeter doorsneee)

• 150 gram boter, op kamertemperatuur
• 150 gram suiker
• 3 eieren
• 3 bolletjes gember, fijngehakt
• 1 limoen, schoongeboend, geraspt en uitgeperst
• 150 gram bloem
• 2 theelepels bakpoeder
• 125 gram witte chocolade, in callets of in kleine stukjes
• eventueel een scheut limoncello

Klem een stuk bakpapier tussen de rand en bodem van de springvorm. Vet de zijkanten in. 

Klop de boter met de suiker in een paar minuten tot een romig geheel. Klop er 1 voor 1 de eieren door. Klop gember, limoenrasp en -sap door het beslag. Meng er dan bloem en bakpoeder door. Verdeel het beslag over de vorm. Bak de gember-limoencake in ± 35 op 175C gaar.  Laat afkoelen. 

Doe de chocolade in een hittebestendige kom en hang deze boven een pan met een laagje bijna kokend water. Laat de chocolade rustig smelten; schud de kom af en toe heen en weer. Roer glad en meng er snel de limoncello door als je die gebruikt. Smeer de chocolade over de bovenkant van de cake. 

Vakantie-eten - Albanië 3 - ontbijt - petulla

De eerste ontbijtervaringen in Tirana waren gelukkig niet maatgevend voor de rest van de vakantie. Het appartement was ruim, had 2 badkamers, aardige en goed communicerende host, prima locatie maar het ontbijt, tja, dat was niet ons ding. Een soort zoet croissantje uit (waarschijnlijk) een supermarktverpakking. Gelukkig zat er een supermarkt onder ons appartement dus kochten we maar ons eigen ontbijt. Manlief was wel erg tevreden over de koffie - een lavazza-apparaat met capsules.

Nagenoeg op alle plekken waar we sliepen was het ontbijt inbegrepen. Op 1 plaats na was het een geserveerd ontbijt, en geen massaal buffet. Maar ook bij in de buffetopzet was er plek voor een vers gebakken omelet. Dat ei, gebakken of gekookt, was er eigenlijk overal. Lekker vers uit de pan, en dus geen bak rubberachtig roerei dat al tijden in een warmwaterbak staat.

Bij het ontbijt hierboven zat er ook nog een pannenkoekje bij. Verder lekkere vijgenjam met grote stukken vijg. Kaas en boter en yoghurt, vaak zelfgemaakt of anders van de buren vandaan, stond ook altijd op tafel. De boter was soms wel erg kazig van smaak. Dat zijn wij niet meer zo gewend. Het lekkerst ontbijt kregen we in Berat, bij Lili. Daar kregen we ook petulla, een soort kruising tussen pannenkoekjes en oliebolletjes. Volgens mij betekent het woord petulla gewoon pannenkoek of iets van gefrituurd deeg. Bij het googelen naar een recept zag ik ook petulla Amerikane voorbij komen en recepten voor "fried dough". 

Om nog een beetje van de vakantie terug te halen, bakte ik laatst voor het ontbijt ook petulla. Nou ja, eigenlijk voor de lunch. Want het deeg moet een tijdje rijzen, en dan was de lunch qua planning wat praktischer. Jammer genoeg hadden we thuis niet zulke lekkere honing als in Albanië.

Petulla

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis)

• 1,25 deciliter melk
• 1 deciliter water
• 1,5 theelepel droge gist
• 1 ei
• 350 gram bloem
• snuf zout
• (zonnebloem)olie om in te bakken/frituren
• honing

Verwarm melk en water tot handwarm en roer dan de gist erdoor. Laat 5 minuten staan. Klop dan het ei erdoor. 

Doe de bloem en het zout in een kom. Maak een kuiltje in het midden. Giet er beetje bij beetje het vocht bij terwijl je met een vork vanuit het midden de bloem erdoor klopt. Op het eind is het even flink werken want het is meer een deeg (nog iets steviger dan oliebollenbeslag) dan een beslag zoals dat voor pannenkoeken. Dek het deeg af met een vochtige theedoek, een deksel of plastic folie en laat 1 uur rijzen.

Verhit een laagje olie van ± 1,5 centimeter in een (gietijzeren) pan met dikke bodem tot 175C. Laat hierin voorzichtig stukjes/bolletjes deeg vallen en frituur deze tot ze goudbruin zijn. Keer halverwege een keer om. Leg ze op een bord met daarop een stukje keukenrol om het teveel aan olie op te nemen. Serveer op een schoon bordje met een sliert honing erover gesprenkeld. 

Om in Albanese eetsfeer te blijven kun je er ook nog een feta-achtige kaas bij geven. 

Suikerbrood en chocolademelk - beide met anijs

Sneeuwuitzicht bij een Noorse fjord. Schitterend maar ook koud. Niet aan mij besteed dus. Ik bleef lekker in Nederland met 3 zonnige dagen, toch een beetje sneeuw op een ochtend, en warme chocolademelk met anijs.

Warme chocolademelk maak ik altijd met cacao en suiker en melk. Geen voorgemengd, zoet, niet zo chocoladeachtig poeder of simpel het opwarmen van chocolademelk uit een pak. Soms doe ik er een beetje oploskoffie door en soms een anijsblokje. Tenminste dat deed ik af en toe. Maar het anijsblokje is niet meer. Al een paar jaar niet meer. Ik las ooit in het Foodies Magazine dat De Ruijter met de blokjes is gestopt omdat de machine voor de blokjes kapot was en niet meer reparabel of vervangbaar was. Op zich een plausibele reden, maar dat kwam vast ook commercieel goed uit. Na de anijsblokjes kwam er namelijk anijspoeder in staafzakjes. Twee zakjes voor 1 beker, lees ik net op de site. Dus op zich nog wel handig om 1 zakje te gebruiken als anijsaccent in een beker chocolademelk. Maar die zakjes werden een stuk duurder dan de blokjes. 

Mijn oplossing hiervoor is eigenlijk heel simpel. Ik koop anijszaad bij de toko (zak van 250 gram kost nog geen 5 euro), dat maal ik fijn met een beetje kristalsuiker in mijn specerijenmolen en dat gaat in een pot. Voilà, mijn eigen anijspoeder. Naar smaak, met naar eigen inzicht suiker, toe te voegen aan een kleine, grote of hele grote mok kokende melk. De hele grote lichtgrijze mok op de foto kreeg ik en is direct geconfiskeerd door manlief. Niet alleen voor anijs- of chocolademelk maar ook voor de sloten groene thee die hij door een dag drinkt. Ik vind het prima, voor mij is die mok te groot en ik houd niet zo van grijs. Ze hebben 'm overigens ook in heel veel andere kleuren.

Chocolademelk met anijs

(voor een halve grijze mok - recept van bijnanetzolekkeralsthuis)

• 175 milliliter melk
• 1 volle theelepel cacao
• 1 theelepel anijspoeder
• ± 1 theelepel suiker

Doe de melk in een pannetje en breng aan de kook. Doe cacao, anijspoeder en suiker in de mok en doe er een beetje van de inmiddels al wat opgewarmde melk bij. Roer tot een glad, klontvrij papje. Giet er nog wat melk bij, roer en giet dit mengsel bij de bijna kokende melk in het pannetje. Roer alles door elkaar en giet de gloeiendhete chocolade-anijsmelk in de mok. 

Vooruit, omdat het anijszaad door het suikerbrood (dat zag ik hier bij Rutger voorbij komen) ook erg lekker was, ook daar het recept van.

Suikerbrood met anijs

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis)

• 175 milliliter melk
• 10 gram gedroogde gist
• 20 gram boter
• 1 ei
• 350 gram bloem
• 2 theelepels anijszaad, fijngevijzeld
• 1 theelepel zout
• 10 gram suiker
• 2 theelepels kaneel
• 150 gram parelsuiker

Verwarm de melk tot lauwwarm en doe de gist erbij. Laat een paar minuten staan. 

Smelt de boter en klop daarna het ei erdoor. 

Doe bloem, anijszaad, zout, suiker in de kom van de broodbakmachine. Giet de melk en bijna al het eimengsel erbij. Kneed ± 10 minuten tot een mooi deeg. 

Doe het deeg in een ingevette kom, dek af en laat een uur rijzen. 

Rol het uit tot een lap met de breedte van de broodvorm en een lengte van zo'n 30-35 centimeter. Strooi kaneel en parelsuiker over het deeg. Rol het op waarbij je de zijkanten een beetje dichtduwt om te voorkomen dat de suiker daar straks uitloopt. 

Leg het brood in een ingevette of met bakpapier beklede vorm. Dek af met een vochtige theedoek of ingevet plastic folie en laat nog 45 minuten rijzen. Verwarm tegen het einde van de 2e rijs de oven voor op 190C. 

Strijk het achtergehouden eimengsel over de bovenkant van het brood. 

Bak het suikerbrood in 30 minuten gaar en lichtbruin. Laat afkoelen op een rooster. 

Ontbijtuitdaging - pannenkoekjes met havermout en blauwe bessen

De uitdaging om een week lang telkens met iets anders te ontbijten zit er weer op. Dus nu kan ik weer op mijn normale tijd uit bed. Iedereen heeft toch zijn eigen routine 's ochtends en dat is best prettig. Manlief kan weer zijn havermout maken en ik en GZQ onze bak/bakje yoghurt met cruesli zonder/met fruit. 

Hier op een rij waar ons ontbijt die week uit bestond:

• shakshuka
• pannenkoekjes met havermout en blauwe bessen
• hartige kaaswafels met champignons en tomaat
• gebakken upma
• minder zoete cakes met kokos, havermout, wortel en speculaaskruiden
• tosti met ham en kaas
• geroosterd brood met roerei met gerookte zalm en versgeperste jus

Vandaag nog het recept voor de pannenkoekjes. Het is een vrij dik beslag zodat het niet zo uitvloeit en je er in 1 koekenpan 3 kleine pannenkoekjes tegelijk van kunt bakken. 

Pannenkoekjes met havermout en blauwe bessen

(2-3 personen)

• 100 gram bloem
• 50 gram volkorenmeel
• 50 gram boekweitmeel
• snuf zout
• 4 deciliter melk
• 1 ei
• 30 gram havermout
• 125 gram blauwe bessen (mag ook diepvries)
• lepeltje honing
• olie of boter om te bakken

Maak de avond van tevoren het beslag. 

Doe bloem, volkorenmeel, boekweitmeel en zout in een kom. Maak een kuiltje in het midden en giet hierin een deel van de melk. Klop met een garde geleidelijk de bloem door de melk en giet er nieuwe melk bij als het te dik wordt. Meng tot je een klontvrij beslag hebt. Klop het ei door het beslag. Roer als laatste de havermout erdoor. 

Verhit de volgende dag een koekenpan. Doe er pas olie of boter in als de pan goed heet is. Schep 3 kleine cirkels beslag in de pan en bak de pannenkoekjes ± 2 minuten op halfhoog vuur aan elke kant. 

Breng ondertussen de blauwe bessen met een klein beetje water aan de kook. Prak ze iets fijner en roer er eventueel wat honing door om het iets zoeter te maken. 

Nostalgisch kerstmenu - pasteitje met champignonragout

Als dit geen nostalgie is, dan weet ik het ook niet meer. Toen ik klein was, kreeg mijn vader op zijn werk een kerstpakket. Dat is op zich al een stukje nostalgie, want tegenwoordig is zo'n ouderwets pakket met blikjes, zakjes en pakjes eetbare dingen zeldzaam. In dat kerstpakket zat vaak een blik ragout en een pak pasteibakjes. Ik weet niet meer of de ragoutbakjes direct met de kerstdagen op tafel kwamen, maar in mijn herinnering aten wij ze wel redelijk snel. Misschien op zondagavond als extra bij de broodmaaltijd?

Toen ik vorig jaar in december een thuisafgehaald-bij-mij-thuis met als thema "een nostalgisch kerstmenu" hield, moest er natuurlijk een pasteitje op tafel komen. Ik maakte zelf een ragout met champignons en prei. De pasteibakjes kwamen wel nog uit een pakje. 

Pasteitje met champignonragout

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis, 4-6 pasteitjes)

• 10 gram gedroogde paddenstoelen
• klontje boter
• 500 gram kastanjechampignons
• peper, zout
• 1 deciliter witte vermouth
• 30 gram boter
• 40 gram bloem
• 3,5 deciliter melk
• 1 paddenstoelbouillonblokje
• 100 gram crème fraîche
• 1 prei, in dunne, halve ringen (±150 gram)
• drupje citroensap
• 4 pasteibakjes

Snijd (of knip) de gedroogde paddenstoelen in kleine stukje en doe ze in een kommetje met een paar lepels heet water. Laat minstens een uurtje weken, maar een stuk langer kan ook prima. 

Borstel de kastanjechampignons schoon en snijd ze in dunne plakjes. Verhit het klontje boter in een grote koekenpan en bak de champignons op hoog vuur tot ze beginnen te kleuren. Blus af met de vermouth en laat de helft hiervan verdampen. Maal er flink wat peper over en bestrooi met een klein beetje zout. Zet even opzij.

Smelt de 30 gram boter in een pan met een dikke bodem maar laat de boter niet bruin worden. Roer de bloem erdoor en laat deze op heel laag vuur 2 minuten garen. Roer dan beetje bij beetje de melk erdoor. Blijf goed roeren zodat je geen klontjes in je saus overhoudt. Doe het bouillonblokje erbij en laat op heel laag vuur 2 minuten pruttelen. 

Meng de crème fraîche door de ragout. Roer de paddenstoelen (de verse en de gedroogde, beiden met het vocht) en de prei erdoor. Laat de prei slinken door de pan op laag vuur te laten staan en geregeld te roeren om te voorkomen dat de ragout aanbrandt. 

Proef de champignonragout. Breng verder op smaak met nog wat peper en een drupje citroensap als dat nodig is. 

Verwarm de ragoutbakjes volgens de aanwijzing op de verpakking. 

Warm de ragout eventueel weer op. 

Zet de ragoutbakjes op de borden en schep er ragout in. Geef het eventuele restant van de ragout er apart bij. 

Banketletter met speculaaskruiden

Je hebt gevulde speculaas van ........ deeg met amandelspijs.
Je hebt een banketletter van bladerdeeg gevuld met amandelspijs.
En je hebt.....een banketletter van bladerdeeg met speculaassmaak. Daarvoor zul je wel even aan de slag moeten, want het bladerdeeg maak je zelf. En als je dan toch bezig bent, maak het spijs dan ook zelf.

Bladerdeeg zelf maken is niet heel erg moeilijk. Het kost wat tijd omdat je het verschillende keren moet rollen en vouwen en dat moet je inplannen. Zorg ervoor dat het deeg goed gekoeld is als het in de hete oven gaat. Anders loopt de boter er uit en wordt je deeg niet zo knapperig. De eerste keer had ik dat niet zo goed gepland, en bakte ik de letter direct na het vormen. Daardoor liep er best veel boter uit het deeg en smaakte het een tikje taai. Dat kun je ook wel zien op de foto. De tweede speculaasletter die ik bakte was al een stuk beter gelukt. Ik denk wel dat mijn deeg een tikje te bewerkt is geweest, want het had iets "bladeriger" kunnen zijn. 

Bladerdeeg met speculaaskruiden

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis)

• 250 gram bloem
• 10 gram (zelfgemaakte) speculaaskruiden 
• snuf zout
• paar druppels citroensap
• 125-165 milliliter ijskoud water
• 250 gram boter (koud, maar niet keihard)

Zorg dat het water ijskoud is. Ik meet af en zet het bakje dan 30-60 minuten in de vriezer. 

Doe bloem, speculaaskruiden en zout in een kom. Meng er met een vork 100 milliliter water en de paar druppels citroensap door. Doe er dan beetje bij beetje de rest van het water bij tot je een stijf deeg hebt. De hoeveelheid water is afhankelijk van het soort bloem dat je gebruikt. Het deeg moet straks uit te rollen zijn, en mag niet in stukjes uiteen breken, maar het mag niet plakkerig zijn. Dek af en zet een half uur in de koelkast. 
Laat de boter in de wikkel en sla de boter iets platter met de deegroller. Vouw de wikkel open en sla/rol nog iets platter. De boter moet 1,5-2 centimeter dik zijn. 
Rol het deeg uit tot een redelijk dikke lap die net groot genoeg is om om de boter te vouwen. Rol naar de hoeken toe iets verder uit - je krijgt dus niet een nette rechthoek, maar een beetje de vorm van een vloerkleedje van dierenvacht. 
Leg de boter in het midden van de deeglap en vouw de hoeken eromheen. Zorg dat de boter helemaal ingepakt is. 
Bestrooi je (koele) werkvlak met bloem en rol het pakket uit tot een lap van ± 25 bij 10 centimeter. Houd de zijkanten zo recht en netjes mogelijk. Vouw het deeg over de korte kant 2 keer om (in drieën) zodat je een pakje van ± 8 bij 10 krijgt. Strijk het teveel aan bloem weg met een kwastje. Duw de naden aan de zijkanten iets tegen elkaar aan en keer het pakketje een kwartslag. Er ligt nu als het ware een boek voor je met de open kanten boven en onder. Rol het deeg weer gelijkmatig uit tot een lap van ± 25 bij 10 centimeter en vouw dit weer in drieën zodat je weer een pakketje van ± 8 bij 10 krijgt. Pak in plastic folie en laat minimaal 30 minuten rusten in de koelkast. 
Deze stap - 1 keer uitrollen, tot een pakketje vouwen, een kwartslag draaien en de 2e keer uitrollen en weer opvouwen en in plastic verpakken - herhaal je nog 2 keer met minimaal 30 minuten rusttijd. In totaal heb je nu 3 * 2 toerbeurten gerold en gevouwen. Het bladerdeeg is nu klaar om verder verwerkt te worden, maar koel het wel minimaal 30 minuten voordat je er iets mee doet. Werk in een zo koel mogelijke omgeving. 

Van deze hoeveelheid kon ik 2 S'en van speculaasbladerdeeg maken. Dit zelfgemaakte bladerdeeg kun je invriezen. 

Amandelspijs

(voor ± 650 gram)

• 300 gram fijngemalen amandelen
• 300 gram suiker
• 1 ei
• 1/2 theelepel citroenrasp

Meng de amandelen, suiker, ei en citroenrasp door elkaar. Dit kan gewoon in een kom met een lepel maar je kunt ook een mixer met kneedhaken of je keukenmachine gebruiken. 

Doe het amandelspijs in een bakje (of verpak in plastic folie of een boterhamzakje) en laat minimaal een dag in de koelkast rusten. 

Banketletter met speculaaskruiden

• 300-325 gram bladerdeeg met speculaaskruiden
• 200 gram amandelspijs
• klein beetje melk of losgeklopt ei

Bestuif een werkvlak licht met bloem.

Laat het bladerdeeg iets op kamertemperatuur komen zodat het gemakkelijker uitrolt. 

Rol het bladerdeeg uit tot een langwerpige lap van ± 15 bij 40 centimeter. Til de lap af en toe op om te voorkomen dat ie echt vastplakt aan je werkvlak. Rol het amandelspijs uit tot een worstje dat iets korter is dan de lengte van de deegplak. Leg het spijs op het deeg. Rol het deeg om het spijs en duw de naad voorzichtig dicht. 

Leg een stuk bakpapier op een bakplaat (een die in je koelkast past, of gebruik anders de onderkant van een taartvorm) en vorm van van de deegspijsrol een S. Leg de S nog zeker een half uur in de koelkast om de boter weer goed koud te laten worden. 

Verwarm de oven voor op 190C. Bestrijk het deeg met een beetje melk of losgeklopt ei. Bak de speculaasletter in ± 30 goudbruin en knapperig. Laat afkoelen tot lauwwarm (of koud) tot je de letter gaat eten. 

Vakantie-eten - Frankrijk 3 - cake met havermout en pistachechocolade

Voor het kamperen hadden we eerst een overdosis cultuur in Parijs. Via airbnb hadden we een leuk appartement net buiten de ring, omgeving Clichy. Met een prima ingerichte keuken. Helemaal fijn is dat er ook deze keer weer een oven in de keuken zat. Dus kon ik ook nog even snel cake bakken. We hadden namelijk bij de Lidl chocolade met pistache gekocht, maar die viel erg tegen. Jammer, want de frambozenvariant bevalt wel goed. Maar ik ben niet voor 1 gat te vangen, dus de rest van de chocoladereep belandde in een cake. De havermout was ook een restje. Ik had voor een paar keer havermoutontbijt meegenomen, maar niet goed afgemeten, dus er was nog wat over. Op de camping zou dat niet opgaan omdat wij geen koelkast mee hebben. Melk gebruiken we dan niet, tenzij het pak in 1 keer op zou gaan. 

Cake met havermout en pistachechocolade

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis - ovenschaal ± 20 bij 20 centimeter)

• 150 gram zachte boter
• 150 gram suiker
• 3 eieren
• 25 gram havermout
• 125 gram bloem
• 1 theelepel bakpoeder
• 60 gram (pistache)chocolade, grof gehakt

Vet een ovenschaal in of leg een stuk bakpapier op de bodem. 

Klop de boter met de suiker tot een romig mengsel. Klop er 1 voor 1 de eieren door. Voeg havermout, bloem en bakpoeder toe en meng tot een homogeen beslag. Roer als laatste de gehakte chocolade door. Verdeel het cakebeslag over de ovenschaal en bak de cake op 175C in ± 40 minuten gaar. 

Muffins met blauwe bessen en kaneel - foodblogswap

Bijna het einde van deze zeer zonnige maand. Tijd voor weer een foodblogswap. Deze maand mocht ik iets uitzoeken op de blog van Loraine, abiteofcravings. Het werd, zoals vaker met de foodblogswap, iets zoets: muffins met blauwe bessen en kaneel. Bij mij ging er agavesiroop door in plaats van honing. Dat flesje stond nog in de kast dus dat is nu ook mooi leeg. Verder gebruikte ik gewone koemelk in plaats van amandelmelk. Ik heb geen koemelk-allergie of veganistisch eetpatroon, dus voor mij is dat net zo gezond. De muffins zijn goedgekeurd door het thuisfront. Ze waren snel op, maar dat was ook maar goed met de warmte.Vers fruit in gebak gaat dan sneller schimmelen dan normaal, en muffins bewaren in de koelkast is ook niet zo'n succes. Daar worden ze een beetje droog van. 

Muffins met blauwe bessen en kaneel

(10 stuks)

• 120 gram bloem
• 60 gram havermout
• 20 gram havervlokken
• 1 theelepel bakpoeder
• 1/2 theelepel baking soda
• snuf zout
• 1 theelepel kaneel
• 1 ei
• 225 gram Griekse yoghurt
• 60 milliliter melk
• 75 gram agavesiroop (of honing)
• 1 theelepel vanilleextract
• 100-150 gram blauwe bessen

Zet een muffinvorm klaar waar je 10 holletjes klaarmaakt. Ik heb zelf een vorm met hele ondiepe holletjes waar mijn siliconen cupcakevormpjes goed in blijven staan. 

Verwarm de oven voor op 175C. 

Meng alle droge ingrediënten (bloem tot en met kaneel) in een kom. 

Klop in een andere kom alle natte ingrediënten (ei tot en met agavesiroop) door elkaar. 

Doe de natte ingrediënten bij de droge ingrediënten en meng snel door elkaar. Roer niet langer dan nodig is om het goed te mengen. 

Verdeel het beslag over de muffinvormpjes. Stop in elke muffin 5-7 blauwe bessen. 

Bak de muffins op 175C in ± 20 minuten gaar. 

Orange velvet cake

Het was het einde van de boekenweek. Op vertoon van het boekenweekgeschenk mocht je gratis met de trein reizen. Dat deden wij. Net als heel veel andere mensen........Dat betekende dus een plekje op het balkon. Gelukkig wel een zitplekje op een traptrede voor mij.
In die toch wel een beetje op elkaar gepropte mensengroep was er nog wel ruimte om ons stukje taart op te eten. Meestal neem ik een plak gewone cake mee voor onderweg, maar nu toverde ik eerst plastic bordjes en vorkjes uit mijn rugtas en daarna een bakje met 3 plakken van deze orange velvet cake. Ik denk dat er best wat mensen jaloers op ons waren.

Orange velvet cake

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis

• 100 gram zachte boter
• 50 gram olie
• 50 gram Griekse yoghurt
• 150 gram suiker
• 3 eieren
• 1,5 deciliter wortelsap
• 25 gram maizena
• 1/2 theelepel gemberpoeder
• snuf zout
• 250 gram zelfrijzend bakmeel
• 1/2 theelepel baking soda
• 200 gram roomkaas
• 25-50 gram poedersuiker
• 1 sinaasappel 

Vet een cakevorm in en bestuif met bloem. Leg een stukje bakpapier op de bodem.
Verwarm de oven voor op 170C.
Meng boter, olie, yoghurt en suiker met de mixer in een grote kom tot een romig geheel. Klop de eieren er 1 voor 1 door. Meng er beetje bij beetje het wortelsap door. Zeef maizena, gemberpoeder, zout, zelfrijzend bakmeel en baking soda boven de kom en meng alles snel door elkaar.
Verdeel het beslag over de cakevorm. Bak de cake in ± 50 minuten gaar. Een cocktailprikker die je er in steekt moet er droog uitkomen. Bak anders nog wat langer.
Laat de cake een kwartier in de vorm afkoelen en daarna op een rooster.
Meng voor het glazuur de poedersuiker door de roomkaas. Rasp de sinaasappel erboven en meng de rasp er ook door. Zet weer even terug in de koelkast om wat op te stijven. 

Snijd nu de sinaasappel zo dik dat het wit meekomt en snijd de partjes tussen de vliezen uit. 

Snijd de afgekoelde cake recht bij en de kontjes eraf. Eet deze zo op of verwerk ze in een trifle-achtig toetje. Snijd de cake overdwars in 3 lagen. Leg de onderste helft op een schaal. Besmeer met 1/3 van het glazuur. Leg hierop de middelste cakelaag en verdeel hier ook 1/3 van het glazuur over. Leg de laatste cakelaag op zijn plek en besmeer met het laatste deel glazuur. Verdeel de partjes sinaasappel over de bovenkant van de cake. 

Cake met witte chocolade, cranberry's en kokos

Wordt het al een beetje saai, mijn cakerecepten? De zoete blogposten van de laatste tijd zijn vaak een cake. Geen mooie taart, maar gewoon een simpele cake. Als je een basisrecept hebt, is er met een cake zoveel variatie mogelijk. Ik koop ook bijna geen koeken of koekjes maar, maar ik bak even snel een cake. Laatst ook nog een 1 met oploskoffie door het beslag, wat gesnipperde sinaasappelschil en druppels witte chocolade. Die variant krijg je dus meteen hierbij mee. 

Nog even wat andere varianten op een rij:

• Met framboos en marsepein. Dat waren cakejes maar je kunt er natuurlijk ook een grote cake van maken. 
• Met kokos, gember en ananas
• Met chocolade en sinaasappelmarmelade

Cake met witte chocolade, cranberry's en kokos

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis)

• 100 gram zachte boter
• 150 gram suiker
• 100 gram Griekse yoghurt
• 3 eieren
• 50 gram geraspte kokos
• 175 gram zelfrijzend bakmeel
• 1 theelepel bakpoeder
• 75 gram gedroogde cranberry's
• 50 gram witte chocolade (grofgehakt of druppels)

Klop de boter met de suiker in een paar minuten tot een romig mengsel. Klop de yoghurt erdoor. Klop 1 voor 1 de eieren erdoor. Meng dan kokos, bakmeel en bakpoeder door het beslag. Meng als laatste de cranberry's en de de witte chocolade door het cakebeslag. Verdeel het beslag over de vorm. Bak de cake op 175C in ± 50 minuten gaar. De cake is gaar als een cocktailprikker die je er in steekt er droog uitkomt. Als er nog beslag aan kleeft, bak de cake dan nog wat langer.

Laat een half uurtje in de vorm afkoelen en stort de cake dan op een rooster om verder af te koelen. 

Corn chowder met chorizo, zwarte bonen en tomaat + brood met cheddar

"Dat kaasbrood, dat is toch wel het beste van het g(eh)ele gerecht".
Quote van GZQ. Hij sprak het een beetje snel uit zodat het een grappige woordspeling werd. Had hijzelf niet door, maar ik vond 'm leuk genoeg om te melden.

Het was zijn commentaar bij de foto (hierboven een foto van die foto) in een Foodies van een cornchowder met cheddartoast. Dat beeld was de inspiratie voor deze maaltijd. De soep heb ik heel anders gemaakt. Ik ging een beetje op de tex-mextoer.

Die zwarte bonen waren alleen visueel niet zo'n goed idee. De chowder was eerst mooi zachtgeel. Door de bonen, waar dan toch nog een beetje kookvocht aanhing, werd het een grijze soep. Niet zo aantrekkelijk. De zwarte bonen kun je het beste apart verwarmen en aan tafel in je soepkom scheppen.

Corn chowder

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis)

• 200 gram chorizo (droge worst)
• 2 uien, in halve ringen
• 2-3 jalapenopepers, fijngehakt
• 1 grote aardappel (±100 gram)
• 1 stronk broccoli (±400 gram)
• 4 tomaten
• 3 blikken mais (à 300 gram)
• 1 groentebouillonblokje
• 4 deciliter melk
• 1/2 rode ui
• 1 eetlepel balsamicoazijn
• als je hebt: scheutje mangoazijn
• crème fraîche
• 2 rode paprika's
• 500 gram gare zwarte bonen
• verse koriander

Snijd de chorizo in kleine blokjes. Bak ze in hun eigen vet knapperig. Schep op een bord maar laat het vet in de pan. Doe een lepel hiervan in een grote soeppan. Bak in de rest de uien met de jalapenopeper ± 10 minuten tot de ui lichtbruin is. Doe de chorizo terug in de pan en laat zo, van het vuur af, staan tot de soep bijna klaar is.
Schil de aardappel en snijd in kleine blokjes.
Haal de roosjes van de broccoli en verdeel deze in kleine roosjes (van ± 1,5 centimeter). Snijd de stronk in dunne plakjes.
Snijd de tomaten in kwarten en haal de zaadjes eruit. Zet die even apart en snijd het vruchtvlees in blokjes.
Verwarm de soeppan met wat van het chorizovet en voeg de aardappel, broccolistronk en tomatenzaadjes toe. Schep even om. Voeg dan 1 liter water en het bouillonblokje toe en breng aan de kook. Kook 10 minuten tot de aardappel en broccoli goed gaar zijn. Pureer de soepbasis.
Snijd de rode ui in hele dunne, kwartringen en doe ze in een kommetje met de balsamicoazijn. Verwarm een halve minuut in de magnetron en doe er dan de mangoazijn (als je die gebruikt) erbij.
Doe 3 eetlepels mais bij de tomaatblokjes en pureer de rest van de mais met 3 deciliter water. Giet de maispuree en de melk in de soeppan. Breng aan de kook en laat 10 minuten pruttelen. Schraap geregeld over de bodem.
Kook ondertussen de broccoli in krap water 2-3 minuten. Giet af en zet met de deksel op de pan even opzij.
Was de paprika, verwijder de zaadlijsten, snijd ze in kwarten en dan in reepjes.
Warm de zwarte bonen op.
Meng de crème fraîche met het rode ui-azijnmengsel.
Meng het ui-chorizomengsel door de soep. Proef of er nog zout of peper bij moet. Doe de paprikareepjes in de soep en laat nog 2 minuten meekoken. Roer de broccoli door de soep.
Schep de soep in kommen. Schep er een lepel zwarte bonen in en een schepje crème fraîche op. Bestrooi met een lepel tomaat/mais en koriander.

Brood met cheddar

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis)

• 425 gram bloem
• 75 gram maismeel
• 10 gram droge gist
• 1 theelepel zout
• 2 eetlepels olijfolie
• 300 milliliter handwarm water
• 150 gram geraspte cheddar

Doe bloem, maismeel, gist, zout, olijfolie en water in de kom van de broodbakmachine en kneed in ± 10 minuten tot een mooie deegbal. 

Vet een kom (met deksel) iets in en leg de deegbal erin. Dek anders af met plastic folie of een vochtige theedoek. Laat het deeg op een tochtvrije plek ± 1 uur rijzen tot het in omvang verdubbeld is. 

Leg een bakmatje of stuk bakpapier op een bakplaat. 

Rol het deeg uit tot een lap van ± 40 bij 50 centimeter. Bestrooi de helft van het deeg met 100 gram cheddar en vouw het deeg dubbel. Rol het brood nog iets verder uit en leg op de bakplaat. Dek weer af en laat nog ± 45 minuten rijzen. Je kunt het deeg ook voor het rollen in tweeën verdelen en 1 stuk bestrooien met kaas en het andere stuk deeg erop leggen. 

Verwarm de oven voor op 180C. 

Strooi de rest van de cheddar over de bovenkant van het brood. 

Bak het brood in ± 25 minuten gaar. Als het net niet helemaal gaar is, keer ik het brood om en bak het dan nog 5 minuten langer. 

Laat het brood iets afkoelen op een rooster. Het cheddarbrood is het lekkerst als het nog wat warm, dus de kaas nog zacht, is. 

Oranje vlechtbrood met wortelsap en tijm

Oranje vlechtbrood ter gelegenheid van de 50e verjaardag van onze koning Willem-Alexander. Nou ja, eigenlijk niet speciaal voor hem, want ik bakte het voor een etentje een tijdje geleden. Omdat ik wortelsap door het deeg heb verwerkte kreeg het brood een oranje kleur. Vandaag is dus een mooie gelegenheid om het recept van dit oranje brood te posten.

Oranje vlechtbrood met wortelsap en tijm

(recept van bijnanetzolekkeralsthuis)

• 2 deciliter wortelsap
• 1,25 deciliter water
• 2 theelepels verse tijmblaadjes
• 200 gram volkorenmeel
• 300 gram bloem
• 10 gram droge gist
• 8 gram zout
• 30 milliliter zonnebloemolie
• 1 eetlepel wit sesamzaad
• 1 eetlepel maanzaad

Verwarm wortelsap, water en tijm in een pannetje tot handwarm. 

Doe meel, bloem, gist, zout en olie in de kom van de broodbakmachine en voeg het wortelsap toe. Kneed in ± 10 minuten tot een mooie deegbal. 

Vet een kom in, wentel de bal een keer rond en laat 'm dan in de kom liggen. Dek af met een deksel/plastic folie/vochtige theedoek. Laat het deeg een uur rijzen. 

Stort het deeg op een werkblad en duw de lucht er voorzichtig uit. Verdeel het deeg (ik gebruik altijd de weegschaal voor een eerlijke verdeling) in 3 delen. Rol elk deel uit tot een worst van ± 30 centimeter lang. Strooi het sesamzaad in een lange streep op het werkblad en rol 1 worst daardoor. Doe hetzelfde met het maanzaad. Vlecht van de strengen ene vlecht en leg deze op een met bakpapier beklede bakplaat. Dek het brood af met een vochtige theedoek en laat nogmaals 30-45 minuten rijzen. Verwarm de oven voor op 190C. Bak het oranje vlechtbrood in ± 35 minuten gaar. Laat afkoelen op een rooster. 

Brioche

Briochedeeg is een zwaar, rijk deeg met veel boter erdoor. Het levert luxe, lekkere broodjes op. Eén keer eerder maakte ik brioche zelf, op Ballymaloe. Sindsdien staat het op mijn "te-koken-en-bakken-lijstje". Na ruim 7 jaar was dan eindelijk de brioche aan de beurt.

Ik heb helaas niet zo'n mooie Kitchenaid keukenmachine als we daar hadden. Je hebt namelijk beste een goede kneder nodig omdat je zo'n 15-30 minuten bezig bent om blokjes boter beetje bij beetje door het deeg te werken. Mijn broodbakmachine kon het gelukkig aan.

Zelf bezit ik geen speciale briochevormpjes. Maar in een (siliconen) cupcakevormpje lukte het ook heel goed. Van belang is vooral dat je het uitsteekseltje een ruime kwartslag draait ten opzichte van het broodje en het er vervolgens met een eetstokje induwt. Dat had bij mij nog wat beter gekund, maar ik vond ze er best mooi uitzien. 

Eet de brioche kort nadat ze uit de oven komen. Of warm ze anders weer even op. Ik gaf er mijn kumquatmarmelade bij.

Het deeg moet een nacht rusten en een langzame eerste rijs doen in de koelkast. Het vormen, de tweede rijs en het bakken duurt minstens anderhalf uur. Dus tenzij je het niet erg vindt om zo lang wakker rond te lopen zonder ontbijt, serveer ik ze liever bij de koffie of de lunch dan als ontbijt. 

Brioche

(10 stuks)

• 10 gram droge gist
• 25 gram witte basterdsuiker
• 35 milliliter lauw water
• 2 eieren 
• 235 gram bloem
• snuf zout
• 115 gram gram boter, op kamertemperatuur
• beetje losgeklopt ei om te bestrijken

Doe de gist, de suiker en het water in de kom van een elektrische (stand)mixer met kneedhaken. Of gebruik een broodbakmachine. Laat 5 minuten staan. 

Meng de eieren erdoor. Voeg dan het zout en de bloem toe en meng tot een stevig, maar glad deeg. Verdeel ondertussen de boter in kleine stukjes. Voeg de boter - terwijl de machine doorkneedt - beetje bij beetje toe. Laat een stukje eerst opgaan in het deeg voordat je het volgende stukje boter toevoegt. Dit kan wel een half uur duren. Het deeg is goed als het glanst en van de randen van de kom loskomt. Het mag niet superkleverig aanvoelen. 

Vet een kom (met deksel) in met wat olie en doe het deeg hierin. Zet de afgedekte kom een nacht in de koelkast. 

Zet de volgende dag de vormpjes klaar. Verdeel het deeg in 10 stukjes van ± 50 gram per stuk. Rol elk deel tot een bolletje. Vorm aan 1 kant van het bolletje een soort puntje zodat het geheel een soort druppelvorm krijgt. Leg het bolletje met de grote kant onder in het vormpje, draai het puntje een kwartslag rond, duw dat naar beneden toe aan met een in bloem gedoopt eetstokje, alsof je het puntje /bolletje door het grote deel duwt. Dit komt bij het bakken weer goed te zitten en als het goed is krijg je dan het karakteristieke kleine hoedje op de brioche. Bestrijk de bovenkant van de briochebroodjes met wat losgeklopt ei. 

Dek losjes af met een iets vochtige theedoek en laat op een iets warme plaats een uur rijzen. Verwarm tegen het einde van de rijstijd de oven voor op 175C. Bestrijk de brioche nogmaals met wat losgeklopt ei en bak ze in ± 20 minuten gaar en goudbruin. 

bron: recept voor brioche van Ballymaloe